Etkinlik, Efes Pilsen One Love Festivali. Tarih, 14-15 Temmuz 2012. Mekân, kurulduğu günden itibaren gazetecileri üzmeyen İstanbul Bilgi Üniversitesi’nin Eyüp’teki Santral yerleşkesi. Konu, giderek daha çok haber konusu olan alkol. 11. kez düzenlenen festivalden -Yeşilay, DinBir Derneği, Şuurlu Öğretmenler Derneği (Öğ-Der), Anadolu Gençlik Derneği ve ismini burada sayamayacağımız 22 kurumdan oluşan Eyüp Platformu’nun talebi ile- önce biranın adı, sonra da kendisi çıkarıldı. Gerekçe “Eyüp halkı”nın, yaklaşan Ramazan nedeniyle gösterdiği duyarlılıktı.
Santral etrafına asılan “Eyüp’ü kirletmeyin! İçki festivaline hayır!” pankartlarında imzası bulunan bu kurumların hiçbirinin kurumsal internet sitelerinde, bu yazıyı kaleme aldığım 18 Temmuz’da konuyla ilgili tek satır yoktu. Eyüp’le ya da festivalle ilgileri neydi? Festivalin Santral’deki beşinci yılıydı. Eyüplü iseler, neden bunca yıl sonra rahatsız olmuşlardı? Bilemiyoruz. Ama kamuya açık festival alanında yapılamayan alkol tüketiminin, fazlaca gizlenmeye gerek duyulmadan semtin köprüleri etrafında, Kağıthane ve Alibeyköy dereleri kenarında yapıldığını biliyoruz. Dükkânının önüne bu pankartlardan biri asılan ve 37 senedir Eyüp’te oturan bir esnaf ise, kendi mahallesinden yola çıkarak “duyarlı Eyüp halkı”nın kim olduğunu gerçekten merak ediyor.
Velhasıl festivaldeki kısıtlamalar alkolle sınırlı kalmadı. 14 Temmuz’daki açılışta sahne alan öngruplar, duyurulandan yaklaşık iki saat önceye kaydırılarak dinleyici olmadan çalmak durumunda kaldı. Seyirci, duyurulandan 1,5 saat sonra içeri alındı. 15 Temmuz’da festivalin kapanış konserini veren İngiliz alternatif rock grubu Pulp, ezan okunurken müziğine ara verdi. Avrupa’nın kültür başkentliğini yapmış İstanbul’da ezan münasebetiyle ara verilen bir konser hatırlamıyorum. Bu konuda tecrübesi olan lütfen hatırlatsın. Öngruplar seyircisiz çalmak istemeyeceğine, Pulp sahneden ezanı duyamayacağına göre tek sorun alkol değildi. İçinde bira markası ismi geçen festivalin seyircisine ve müziğine de “duyarlılık” gösterildi.
“Sizin okulda içki satılıyor”
Bu tartışma bana şube müdürü bir polis ile yaptığım sohbeti hatırlatıyor: Anımsanabileceği gibi 26 Şubat’ta Taksim’de, takriben 20 bin kişi ve İçişleri Bakanı Şahin’in katılımıyla Hocalı katliamı anma mitingi yapılmıştı. Ertesi hafta 4 Mart’ta, bu mitingdeki ırkçı-milliyetçi söyleme tepki olarak aynı yerde Irkçılığa Karşı Halkların Kardeşliği buluşması gerçekleşti. Bu ikinci eylem için basında, milliyetçi grupların provokasyonda bulunacağı konusunda haberler yer almıştı. Bu haberlerin aslının olup olmadığını öğrenmek için konuştuğum müdür, Bilgi Üniversitesi mensubu olduğumu öğrendiğinde konu dışına çıkarak şunu söylemişti: “Sizin okulda içki satılıyor!”
Kentin en popüler ve en iyi iş yapan mekânlarından Otto Santral’in el değiştirmesi de tam bugünlere rastlıyor. Tarihi elektrik santralinin özgün atölyelerinden birini kullanan, ayakta 900 kişiye kadar ağırlayabilen Otto, mekânının da verdiği avantajla, yeni açıldığı günlerde Santral yerleşkesinin duyulmasına tek başına katkıda bulanacak kadar iddialı bir işletmeydi. Peki başarılı ve kârlı Otto, Santral’den neden ayrıldı? Otto’nun ortağı Erol Türkoğlu şöyle yanıtlıyor: “Özellikle son iki yılda durumumuz çok iyiydi. Ancak sözleşmemizin sona ermesine bir yıl kalmıştı. İçki ruhsatımızın devam etmeyebileceğinden endişe ettik ve gelen teklifi kabul ettik.”
Mekânın yeni işletmecisi Lokma Gıda Hizmetleri. Firmanın sahibi ise Mustafa Ömer Topbaş. Topbaş’ın ismini sadece gıda sektöründeki başarısıyla değil İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş’ın oğlu olması nedeniyle biliyoruz. El değiştirmeyle birlikte mekânın mönü ve hizmetlerinde belirgin bir değişikliğe gidilecek. Bunlardan en göze çarpanı ise yemekle alkollü içki servisinin sona ermesi.
Üniversitenin söz hakkı
Santral’de alkol tüketilmesinde Bilgi Üniversitesi yönetiminin söz hakkı ne? Üniversitenin eğitim binaları inşa ettiği yerleşke bilindiği üzere 1913’te açılan Türkiye’nin ilk elektrik santraline ait. Bilgi, Enerji Bakanlığı iştiraki Enerji Üretim AŞ’nin kiracısı. Santral bir üniversite kampüsü değil, Enerji Müzesi ve Otto gibi dört-beş işletmenin de bulunduğu kamuya açık bir dinlenme ve eğlence alanı. Ve bu nedenle üniversitelerdeki uygulamanın aksine kapıda kimseye kimlik sorulmuyor. Elbette komşu Eyüp halkına da. Üniversite yönetimi Santral alanının kiralanması konusunda firmalarla çalışıyor, komisyon alıyor. One Love Festival’i düzenleyen Pozitif Müzik bu firmalardan biri. (Okul, kimi zaman bu tahsisi karşılıksız yapıyor. Örneğin 19 Temmuz’da Ahmad Jamal konseriyle başlayan Ramazan’da Caz bu etkinliklerden.) Etkinliklerde alkol satışı ise Santral’de bulunan işletmelerin ruhsatıyla yapılıyor. Nitekim Bilgi Üniversitesi Genel Sekreterliği baştaki soruyu “Biz mekânı sağlarız, alkol satışında söz sahibi değiliz” şeklinde cevaplıyor.
Gelgelelim One Love Festivali’nde Santral’de içki ruhsatına sahip her iki işletme de bu hakkını kullan(a)madı. Üstelik bu festivalde alkollü içki satabilmek için gereken hazırlığı da yapmışlardı. Buna eski Otto’nun yeni işletmecisi Lokma Gıda da dahil.
Birdenbire hayatımın tümü…
Festivalden önce Santral’in etrafını pankartlarıyla donatan, açılışta kapıda basın açıklaması yapan kesime göre bizler alkol tüketerek Eyüp’ü kirleten ve içeride fahişe yetiştiren, yoldan çıkmış insanlarız. Zaman zaman Santral’de de konser veren Kenan Doğulu “Festival gibisin, katılmak istiyorum” diyor bir şarkısında. Ve “Birdenbire hayatımın tümü oldun” diye devam ediyor. Konser, alkol, belediye, din, üniversite kelimelerinin bir araya geldiği haftasonunun gösterdiğine göre artık sadece içtiğimiz her yuduma değil, attığımız her adıma “duyarlı” gözler var.
Türkiye Santral’de yaşananları hep hatırlayacak. Mekânların içki ruhsatının yenilenip yenilenmediği, sahiplerinin değişmediği dahası bir gün buradaki aktivitelere, örneğin eğitim binalarında derslere ezan nedeniyle ara verilip verilmediğini takip etmek haftasonu anılarımızı tazeleyecek.
Kenan Doğulu şarkısını “Adı lazım değil, baş harfi…” diye bitiriyor.
…………..
*Radikal İki, 22 Temmuz 2012
