Antalya’nın Kemer ilçesinde Caretta caretta kaplumbağalarının doğal üreme alanı olan ve birinci derecede doğal sit alanı olarak koruma altında bulunan Çıralı Plajı’nda günübirlik tesis kurulması girişimi köy halkı ve yöredeki tesis sahiplerini ayağa kaldırdı. Deniz kaplumbağalarının üreme alanı olan plaja tel örgü çekilmesi için başlatılan çalışma, Çıralı’yı Sevenler Derneği (ÇSD) öncülüğünde engellenirken yöredeki gönüllüler çalışmaların engellenmesi için plajda nöbet tutmaya başladı.
Tesis yapımına dayanak oluşturan kiralama sözleşmesinin hukuka aykırı olduğunu ve yedi yıl önce yürürlükten kaldırılan bir yönetmeliğe dayandığını belirten ÇSD, tahsisin iptal edilmesi için sonuna kadar mücadele edileceğini belirtiyor. Diğer yandan WWF-Türkiye (Doğal Hayatı Koruma Vakfı) da 20 yıldır koruma altına alınan Çıralı sahilinin günlük mesire yeri olarak kiralanmasını “yalnız ulusal mevzuatımızda ve uluslararası taahhütlerimizde değil, vicdanlarımızda da yer bulması mümkün olmayan bir karar” olarak nitelendirerek, kararın iptal edilmesini istedi.
Kumsalı kiralayan otel işletmecisi Hüseyin Gedik ise yapılan tahsisin yasal olduğunu savunuyor ve bölge halkını hukuka uygun davranmamakla suçluyor.
“Devletin malını siz kira vermeden kullanabilir misiniz?
“Çıralı’daki bu yapılaşmanın tamamen orman arazisi içinde olduğunu ve kaçak olduğunu biliyor musunuz? Burada tek ruhsatlı yer benim Turizm Bakanlığı’ndan işletme onayı almış Nerissa Otel sahibiyim.
Burada hukuk dışı bir iş var. Turizm Bakanlığı’nın, Orman Bakanlığı’nın ve Çevre Bakanlığı’nın imza attığı onay verdiği bir proje var. Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun da onayından geçmiş bir proje. Bu köylüler burayı kendisine ait görmüş, burası ormanın diyemiyorlar. Devletin malını siz kira vermeden kullanabilir misiniz? Bu arazi ormanın arazisi. 3621 sayılı kıyı kanununu bilen kimse yok. Burası devletten tamamen ayrılmış bir yer gibi. Bunlar hukuk istemiyor. Biz hukuk devletinde yaşıyoruz.
Araziyi kendime mal etmek istemedim. Beni orada otel yapacakmış gibi göstererek bunu insanlara empoze etmeye çalışarak milleti ayaklandırıyorlar. Yasadışı hiçbir durum yok ortada. İdare Mahkemesi’ne dava açtılar, İdare Mahkemesi dosyayı yasalara uygun mu değil mi ineceleyecek karar verecek, bu durumu hengameye çevirmenin anlamı yok ki. Hukuk devleti değilse bilmiyorum tabii ki. Benim usulsüz bir iş yapmam mümkün değil zaten. Ben gümrük müşaviriyim. Bunlar hukuk gelsin istemiyorlar, bu insanlar araziyi istediğimiz gibi kullanalım istiyorlar. Mülkiyet Orman'a ait.”
Amatör spor kulübünden günübirlik piknik alanına
Koruma altında bulunan Çıralı sahili turizme açık olsa da sessizliği ve sakinliğiyle Caretta caretta türü kaplumbağalara evsahipliği yapan ender kumsallardan biri olma özelliğini koruyor. Zira bölgedeki motel ve pansiyonlar köy yolunun gerisinde denizden uzakta bulunurken, kumsalın belirli bir bölgesinden sonra, denize kadar güneş şemsiyesi kullanmak dahi engelleniyor. Kaplumbağaların yumurta bırakma dönemleri olan yaz aylarında hava karardıktan sonra sahilde dolaşmak, sahilde ışık kaynağı bulundurmak gürültü yapmak da kesinlikle yasak. Bu kuralların denetimi tamamen bölge halkı ve ziyaretçilerden oluşan gönüllüler tarafından yapılıyor.
Bu özelliklere sahip olan Çıralı sahiline günlük tesis kurma çalışmaları köy yoluyla sahil çizgisi arasında kalan hattın sahile paralel 18 bin 297 dönümlük bölümünün 3. Amatör Küme takımlarından Ormanspor’a antrenman yapması için tahsis edilmesiyle başlıyor. Antalya Orman Bölge Müdürlüğü, 27 Temmuz 2011’de sözkonusu arazinin Ormanspor’a tahsis edilmesi için kulüple protokol imzalıyor. Bu protokolle birlikte Ormanspor, aynı tarihli sözleşmeyle, devletten “antreman için” kiraladığı araziyi, bölgedeki Nerissa Otel adlı tesisin işletmecisi Hüseyin Gedik’e “sponsorluk bedeli” karşılığında günübirlik tesis kurması için devrediyor. Sözleşmede ilk yıl için 55 bin lira olarak belirlenen sponsorluk bedelinin her yıl Üretici Fiyatları Endeksi’ne göre artırılması ve “sponsorluk” süresinin 10 yıl olacağı belirtiliyor.
Bu tahsis ptorokolü ve sponsorluk sözleşmesinin ardından arazi içinde yapılmak istenen geçici tesislere de Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Antalya Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyonu tarafından 19 Aralık 2011 tarihinde onay veriliyor.
Oysa WWF, söz konusu alan üzerinde spor tesisleri yapımının gündeme gelmesi üzerine ilgili kurumlara yaptıkları başvurunun ardından Orman Bakanlığı Milli Parklar Genel Müdürlüğü’nün 19 Ekim 2011 tarihinde, “deniz kaplumbağaları üreme sahasına olumsuz etkisi nedeniyle söz konusu faaliyetin yapılmasının uygun görülmediği” yanıtı verdiğini söylüyor.
7 yıl önce yürürlükten kaldırılan yönetmelik
Orman Bakanlığı’na bağlı Milli Parklar Müdürlüğü’nün uygun görmemesine rağmen Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na bağlı Antalya Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Komisyonu’nun verdiği iznin ardından bölgede inşaat çalışmaları başlaması köylüleri ve çevrecileri ayağa kaldırıyor. Alanı kiralayan turizm firmasının araziye tel örgü çekmeye başlamasıyla tahsise baştan beri karşı çıkan Çıralı köyü sakinleri ile çevreciler önce eylem yapıyorlar ardından da bölgede çadır kurup tel örgü çekilmesini engellemek için nöbet tutuyorlar.
Kiralama işlemiyle ilgili olarak Çıralı sakinlerinin bir başka iddiası ise Orman Müdürlüğü’nün araziyi Ormanspor’a kiralamasına dayanak oluşturan 1985 tarihli Gençlik ve Spor Kulüpleri Yönetmeliği’nin 35/C maddesinin 2005 tarihinde Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlükten kaldırılmış olması.
Fotoğraf: Güventürk Görgülü
Köylülerin ve çevrecilerin tepkisi
Çıralıyı Sevenler Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Ahmet Doğan, Çıralı mahallesindeki herkesin eylemlere katıldığını ve tahsis edilen arazinin arkasında bulunan butik otel işletmecilerinin de halka destek verdiğini söylüyor. Önceki gün tel örgü çekebilmek için çukurlar kazıldığını ve köyün gençlerinin de kazılan çukurlara çiçek diktiğini anlatan Doğan, çadırlarda nöbet tutan halka oteller tarafından çay ve yemek servisi yapıldığını belirterek “Çıralı halkının direnişi devam edecek” diyor.
Etenna Bungalow Hotel işletmecisi Gökhan Köş “Peşkeş çekilen bu araziyi kurtarmak, tel örgü çekilmesini engelllemek için” nöbet tuttuklarını söylüyor. Uğur Pansiyon’dan Aydın Demir, Çıralı’da otel işleten turizmci Hüseyin Gedik’e otel işlettiği için kimsenin karşı çıkmadığını, aksine insanların burayı tanımalarına vesile olduğu için memnun olduklarını ifade ederek, Gedik’in araziyi kendine mal etmek istediğini, buna da sonuna kadar karşı olduklarını dile getiriyor:
Bu iddialara karşı Ormanspor’la sözleşme yaparak 18 dönümlük arazide günübirlik tesis kurma çalışmalarına başlayan Hüseyin Gedik ise HaberVs’ye yaptığı açıklamada araziyi kendine mal etmek gibi bir niyeti olmadığını söylüyor. Herşeyin yasa ve yönetmeliklere uygun olduğunu ifade eden Gedik, köylülerin orman arazisini sahiplendiklerini, devlete kira ödemeden kullanmak istediklerini, bu nedenle asıl hukuk tanımayanların köylüler olduğu görüşünde.
Çıralıyı Sevenler Derneği Başkanı Mustafa Köylüoğlu dünyaca tanınmış bir plajın tahsis edilmesine karşı olduklarını belirtirken, Türkiye Tabiatını Koruma Derneği Antalya Şube Başkanı Hediye Gündüz de tahsisin iptali için mücadele edeceklerini dile getiriyor.
“Biz Çıralı’da küçücük bir çıtırtı dahi duysak gece gündüz demeden hemen geliriz. Çünkü Çıralı Türkiye’nin çevre sembollerinden biridir” diyen Gündüz, sözlerini şöyle sürdürüyor:
“Bizim doğal yerleri korusun diye görevlendirilmiş bakanlığımız bu alanı satıyor. Bu konu mahkemeye de intikal edecektir. Hukuksal süreci takip edeceğiz. Hukuka uymayan, vicdanlara uymayan, kamu yararı taşımayan bir tahsis yapılamaz.”
PÖ / GG
Canım Çıralılar Herkesi kendileri gibi Doğal Hayatçı sanmışlar,
Çıralıyı çok kolay lokma sananlar, umduğunu bulamayınca Hak, Hukuk demeye başlamılar.
Demekki Davulun Sesi uzaktan hoş gelmemiş
🙂 😀
HABER VESAİRE
ve
PINAR ÖDÜBEK'e Çevreye vermiş olduğunuz duyarlılık için Teşekkürlerimi iletiyorum.
İyiki varsınız.
Rabbime Emanet Olunuz.
Sevgilerimle