Türkiye’nin en kalabalık merkezlerinden biri olan Beyoğlu, art arda meydana gelen terör saldırıları ve son olarak 19 Mart’ta İstiklal Caddesi’nde gerçekleşen canlı bomba saldırısının ardından sessiz günler geçirmeye devam ediyor. İstiklal Caddesi’nin çevresinde restoran ve kafe işleten esnaflar, yabancı turistler için önemli bir çekim merkezi ve İstanbulluların eğlence, alışveriş ve buluşma noktası olan Beyoğlu’nda meydana gelen patlamadan kötü etkilendi. Her gün ortalama 2 milyon kişinin ziyaret ettiği caddede iş yerleri bulunan esnaflar, bölgenin son bir haftadır kalabalıklaşmaya başladığını fakat ülkenin uzun süredir içinde bulunduğu korku ortamından dolayı Beyoğlu’nun eski günlerinden eser olmadığını söylüyorlar.
İstanbul Lokantacılar Esnaf Odası Yönetim Kurulu Üyesi Beyoğlu Temsilcisi ve aynı zamanda Beyoğlu Mis Sokak’ta restoran sahibi olan Gazi Karabulut, Beyoğlu’ndaki düşüşün Ankara’daki patlamalarla hissedilmeye başlandığını fakat Sultanahmet’te gerçekleşen patlamanın özellikle turistler açısından en can alıcı nokta olduğunu söylüyor. Bu durumu, Sultanahmet’in turistler tarafından ismi çok bilinen ve ziyaret edilen bir bölge olmasına ve patlamada 9 Alman turistin hayatını kaybetmesine bağlayan Karabulut, Beyoğlu’nu ziyaret eden turist sayısının Beyoğlu patlamasından önce “sıfırlanmaya başladığını”, patlamanın ardından da turistlerin bölgeyi neredeyse hiç ziyaret etmediğini söylüyor. Kendi restoranında eskiden her gün en az 5 masa, bazı günler 10 masa turist ağırladığını belirten Karabulut, geçtiğimiz hafta boyunca hiçbir turistin restoranına uğramadığını söylüyor.
Elbette tek düşüş turist sayısında yaşanmıyor. Beyoğlu Esnaf Dayanışması’na da üye olan ve bu dayanışma çerçevesinde toplantılara katılan Karabulut, Beyoğlu’ndaki patlamanın gerçekleştiği tarihten itibaren ilk 10 gün restoran satışlarında yüzde 90 oranında düşüş olduğunu, birçok mekanın zarar ederek iflasın eşiğine geldiğini; esnafın yüksek kira ve vergi giderlerine karşılık iş yapamayarak iş yerlerini kapatma kararı aldığını söylüyor.
Havaların ısınmasıyla kalabalıklaşan Beyoğlu sokakları bu baharda terör korkusu nedeniyle oldukça sakin.
Beyoğlu’nun gözde mekanlarından Dorock da zor günler geçiriyor. Bir çalışan, patlamanın ardından mekana gelen müşteri sayısının hafta içi ve hafta sonu farketmeksizin yarı yarıya düştüğünü söylüyor.
İş yerinin olduğu Balo Sokak‘ın İstiklal Caddesi’ne bağlandığı noktada patlayfan bombanın ardından zor günler geçirdiğini söyleyen Fatih Bey, “İnsanlar korkuyla Beyoğlu’na geliyorlar. Bu çevrede çalışan insanlar da artık iş çıkışı burada durmuyor. Gelen müşteriler kafenin dış tarafındaki sandalyelerde otururken hep tedirgin bir şekilde etrafına bakıyor. Geçen sene bu saatlerde (20.40) burada oturacak sandalye bulamazdınız, şimdi bomboş. Satışlarımız yüzde 70 oranında düştü.”
Nevizade’ye girdiğinizde Beyoğlu’ndaki boşluğu net bir şekilde hissedebilirsiniz. Gürültüsünden kendi sesinizi duyamadığınız, daracık bir sokaktaki bitişik masalarda yüzlerce kişinin olduğu bu yer oldukça sessiz. Mekan sahipleri “Eskiden hafta sonu 05.00, hafta içi 04.00’te zar zor gönderirdik müşterileri. Şimdi hafta içi 23.00, hafta sonu 02.00’de kapatıyoruz. İş yok” diyorlar.
Asmalımescit‘te de durum farklı değil. Normal zamanlarda açık alanda oturacak masa bulmakta zorlanacağınız mekanlarda masaların neredeyse yarısı boş. Esnaf, “İşler nasıl?” diye sorunca, masaları işaret ediyor.
“Taksim’e çıkmak cesur insanların işi oldu”
Beyoğlu Mis Sokak’ta kafe işleten Ayşenur Özdemir ise satışlarında yüzde 80’e yakın bir düşüş olduğunu ifade ediyor. İnsanların işini çabucak halledip Beyoğlu’ndan kaçmaya çalıştığını, kalanların da özellikle cadde üstü ve orta yerleri tercih etmeyerek daha kuytu ve yüksek yerlere gittiğini gözlemleyen Özdemir, Taksim’e çıkmanın artık cesur insanların işi olduğunu söylüyor.
“Patlamalar bitse de esnafın sıkıntısı bitmeyecek”
Özdemir, insanların korku eşiğinin havalar ısındıkça aşılacağını fakat esnafın sıkıntısının yine de bitmeyeceğini; çünkü Beyoğlu’ndaki esnafın mevcut iktidarla savaş içinde olduğunu söylüyor, “İktidar, Beyoğlu’nu geleneksel eğlence ve dinlenme mekanı olmaktan çıkarmak için operasyon yapıyor. Kentsel dönüşümle beraber Tarlabaşı ve Galata’yı yeniden düzenlemeye başladılar. 90’lı yılların kültürel yapısı değiştirilmeye başlandı. Esnafa karşı kabalaşma, alkol ve eğlenceden alınan yüksek vergiler, masa ve sandalyelerin kaldırılması vb. Beyoğlu’nun geleneksel yapısını değiştirme çabalarının bazılarıydı. Böyle olunca Beyoğlu’na kültürel aktiviteler için gelen insanlar azalmaya başladı. Son patlayan bombalar bu işin tuzu biberi oldu. Şu günlerde de torba yasa konuşuluyor. Var olan ruhsatların iptal edilmesi gibi durumlar söz konusu.”
“Arap müşteri almaya çekiniyorum”
Ayşenur Özdemir, “Taksim’in modern bir pavyonlaşma sürecine girdiğini” ifade ediyor. Talimhane’de Araplar için lüks mekanlar ve otel işletmeleri açılmaya başlandığını ve son bir senedir bu mekanların sayısının gitgide arttığını belirten Özdemir, “Taksim ağırlıklı olarak Arapların geldiği bir yer haline geldi. Esnaf olarak alınacak önlemlerden çok mevcut iktidarın Beyoğlu esnafı için nasıl bir tasarrufta bulunacağı önemli. Kendi can güvenliğini sağlayamayan bir ülkede esnaf ne yapabilir? Ben bile Arap müşteri almaya çekiniyorum” diyor.
