Yaşam

Adı domuz, kendi kemirgen, alternatif ev hayvanı

Yazan: Merve Mehmet

Tüylü, sevimli, bakımı çocukların üstlenebileceği kadar kolay bir evcil hayvan arayanlar için Guinea pig iyi bir alternatif olabilir

Son zamanlarda komedi filmlerinde, dizilerde ve oyunlarda karşımıza çıkan bir hayvan, ülkemizde de evcil hayvan olarak ilgi görmeye başladı. Açılan Facebook sayfaları ve paylaşılan fotoğraflarla dikkat çeken bu tür, evcil hayvan edinmek isteyenler için yeni bir alternatif haline geldi. Sözünü ettiğimiz hayvanın adı  Guinea pig yani Gine domuzu. Ancak biz onu daha çok bilim dünyasının verdiği isimle, yani kobay adıyla tanıyoruz.

Ana yurdu Güney Amerika olan Guinea pig'ler, ilk olarak İspanyollar tarafından Peru’da keşfedilip 16'ncı yüzyıldan sonra Avrupa’ya getirilmiş. Doğada yaygın olarak kısa tüylüleri bulunan bu sevimli canlıların, yıllar içinde uzun tüylülerinin çiftleştirmesiyle yeni ırkları üretilmiş. Guinea pig, adında “Domuz” olmasına rağmen aslında domuzla hiç bir ilgisi bulunmayan bir kemirgen. Yabani ve evcil türlerine, yabani kobay, mara, pampa tavşanı, kapibara, su domuzu gibi isimler veriliyor.

Türkiye’nin ilk ve tek Guinea pig çiftliğinin sahibi Aylin Gökşin Sorguç, Peru’da hala kutsal kabul edilen kobayların evcil hayvan olarak iyi bir alternatif olduğunu söylüyor:
“Peru’da evlerde kapılar mutlaka açıktır. Guinea pig'ler için mamalar koyarlar, onlar evlere girer, mamalarını yer ve çıkar. Aynı zamanda Perulular Guinea pig'ler için her yıl festival düzenler. Guinea pig'ler koloniler halinde yaşarlar. Grupta baş erkek, genç erkekler ve anneler vardır. Baş erkek tüm sürüyü yönetir. Ama her sene bu festivallerde baş erkekler toplanır ve yenir. Otçul hayvanlar oldukları için biz nasıl koyun yiyorsak onlar da Guinea pig yiyor. Ancak sadece baş erkekleri yemelerinin bir sebebi var o da, kolonideki genç erkeklere fırsat tanımak.”

Çiftliğin sahibi Sorguç akrabalarını ziyaret etmek için Almanya’ya gittiğinde Guinea pig'lerle tanışmış. Türkiye’de satılan bir hayvan olmadığı için ilgisini çeken Guinea pig'lerin çocuklar için ne kadar önemli bir hayvan olduğunu o zaman anlamış. Sorguç, Guinea pig'ler sayesinde çocukların, bir hayvana nasıl bakacaklarını öğrendiğini belirtiyor. Öğretmen gözetiminde gerçekleşen eğitimle Guinea pig'in sorumluluğu çocuklara veriliyor ve böylece çocuklar sorumluluk sahibi olmayı öğreniyor.

İki Guinea pig'den 160 Guinea pig'e

Doğu Akdeniz Üniversitesi’sinde işletme okuduktan sonra ailesinin fabrikasında finans müdürlüğü yapan Sorguç, çocuklara hayvan sevgisi hakkında yaz okulu yapmak istediğine karar vererek, bir aylık dersler vermeye başladığını anlatıyor. 

Çocukları, bu dersler sayesinde ördek, tavşan, at gibi belki de hayatları boyunca dokunamayacakları ya da göremeyecekleri hayvanlarla tanıştırmak isteyen Sorguç, çocukların rahatça sevebilmesi için çok büyümeyen hayvanlar ararken, aklına Amanya’da sıklıkla kullanılan Guinea pig'ler gelmiş. Bir veteriner arkadaşı sayesinde iki tane Guinea pig alan Sorguç, çocuklardan aldığı tepkilere bakarak, “yaz okulu için iyi bir seçim olmuştu” diyor.

İki Guinea pig ile başlayan hikaye, bir başka arkadaşının 10 tane guinea pigi Sorguç’a vermesiyle çiftliğe dönüşmüş. 12 kobayı besleyen Sorguç, bir ay sonra seyisinin “Aylin hanım çabuk buraya gelmeniz gerekiyor” diye aramasıyla üç yavru ile karşılaşıyor ve iki ayın sonunda yaklaşık 23 Guinea pig sahibi oluyor. Sorguç böylece, 2009 yılında, kızının isminin baş harflerinden oluşan d.d.’s Guinea Pig Çiftliği’ni kuruyor. Üç odadan oluşan çiftlikte halihazırda yaklaşık 160 Guinea pig yaşıyor.

Kedi köpek değil Guinea pig

Çocuklar hayvan beslemek istediğinde kaplumbağa, balık veya kuş almanın çocuktaki dokunarak iletişim kurma, sevme isteğini karşılamayacağını belirten Sorguç, Guinea pig'in bu konuda için en iyi tercih olduğunu düşünüyor: “Almanya’da ilk alınan tüylü hayvan Guinea pig iken, bizde kedi ya da köpek. Çocuk kedi köpeğin sorumluluğu üstlenemez. Büyüyüp bu sorumluluğu alacak yaşa gelene kadar, sadece çocuk istedi diye, kedi ve köpek alınmamalı. Bu nedenle sokaklarda sahipsiz bir sürü hayvan var.”

8 aydır Mon Cher adlı Guinea pig'ini besleyen Ece Dursun, bakımının oldukça kolay olduğunu ve evcil hayvanlardan hiç bir farkı olmadığını söylüyor. İnternette evcil hayvan bakarken d.d.’s Guinea Pig Çiftliği’ne rastlayan Dursun, gidip seçerek Mon Cher’i almış. Dursun, “Çok sıcak kanlı ve uysal hayvanlar. Bakımı zor olan ve sonradan sokaklara terk edilen kedi köpek almaktansa Guinea pig alınması daha doğru olur” diyor.

Kötü bakıyorsan geri alabilir

Aylin Gökşin Sorguç, çok olmasa da Türkiye’de de ailelerin çocukları için guinea pig aldıklarından söz ediyor. Çiftliğe gelen her çocuğun hayvanla olan diyaloguna bakan Sorguç, bazen “siz daha hazır değilsiniz, bunu biraz daha düşünün. Bakalım çocuk istemeye devam edecek mi?” diyerek gönderdiği insanlar olduğunu anlatıyor.  Guinea pig'i, sadece aileler değil üniversite öğrencileri de talep ediyor. Yol süresi en fazla 14 saat olan tüm illere ücret karşılığı gönderim yaptıklarını belirten Sorguç, özellikle şehirler arası talebin çok olduğunu söylüyor.

Sorguç, Guinea pig'lerini, bir ay sonra kendisine getirilmek şartıyla satıyor. Satın alan herkese, genel bakım planları ve içerikle ilgili mail atan Sorguç, hayvana iyi bakıp bakmadığını bir ay sonraki kontrolünde denetliyor:
“1 ay sonra geldiklerinde hasta gördüğüm ve kötü durumdaki Guinea pig'leri geri aldığım oldu. Bazen pansiyona getiriyorlar. Hiç bir söylediğim yapılmamış. Pis ve hasta durumda. Böyle pansiyona bırakanlar zaten geri de almıyorlar. Belli ki isteksizlermiş ve sevmemişler.”

Bir ay sonra yaptığı kontrollerde olumlu hikayeler de var. Sorguç, satın alırken hayvana en uzak insanın, bir ay sonra döndüğünde guinea pigle en yakın ilişkiyi kurmuş kişi olabildiğini de anlatıyor:
“Sesinizden, yaptığınız hareketlerden sizi tanır ve özel sesi ile sizi kendisine çağırır. Suyu bitmişse su kabına, otu bitmişse otluğuna vurur ve ihtiyaçlarını anlatır. İnsanlar da bundan etkilenerek ona bağlanıyorlar.”

Türkiye’de veterinerlerin guinea pig hakkında çok bilgili olmadıklarını söyleyen Sorguç, komplike ve ağır vakalar yoksa genelde kendilerinin çözdüğünü söylüyor. Çiftlikten satın alınan hayvanlar için de bunu uyguladıklarını belirtiyor. Bu konuları konuştuğumuz sırada bir guinea pigin gözünde iltihaplanma gören Sorguç, krem sürerek onu ayrı bir bölgeye koyuyor.

Kemirgen sınıfına girdikleri kobayların uçağa alınmadığını belirten Sorguç, bu nedenle otel açtıklarını söylüyor. Guinea Gig sahipleri seyahate çıkarken kafesleriyle getirdikleri hayvanlarını bu otele bırakabiliyorlar. Hastalık ihtimaline karşı çiftlikteki Guinea pig'lerden ayrı tuttukları hayvanlar da sahiplerinin tatili bitene kadar burada tatil yapıyor.

Yorum yazın